بناهای مسکونی در ساوه

خانه صالحی واقع در ساوه

 

از دیگر بناهای خصوصی ارزشمند شهر ساوه خانه صالحی است که در محله حسین خانه کوچه اهنگرها و روبه روی تکیه قرار دارد بنا از نظر ساختمانی شبیه به خانه های قاجاری (اواخر قاجار) می باشد و شباهت زیادی به سایر بناهای مسکونی این عصر و به ویژه خانه مقدس زاده دارد این بنا نیز همچون خانه کتابدار دارای دوحیاط بیرونی و درونی می باشد که اتاق های مربوط به دوره قاجار در شمال و جنوب حیاط درونی ایجاد شده اند و در حال حاضر به صورت تقریبا مخروبه می باشند .اگر چه در شرایط حاضر سقف اتاق های این بنا مسطح است و با استفاده از تیرهای چوبی پوشش یافته لیکن به نظر می رسد در ابتدا با طاق های ضربی پوشش می یافته است .

در جلوی اتاق های ضلع شمالی ایوانی وجود دارد که سقف ان نیز مسطح بوده و فرو ریخته است.ستون های به کار رفته در ان دارای سرستون و بدنه ساده می باشند .در زیر این اتاق ها زیر زمینی قرار دارد که احتمالا پلان طبقه بالا در ان تکرار شده و شاه نشین در ان قرار داشته است. در دیواره این بنا با استفاده از اجر پنجره های مشبکی را برای تامین روشنایی و تهویه بوجود اورده اند که نمونه ان را در خانه مقدس زاده می توان دید . حد فاصل ستون های اجری به کار رفته در زیرزمین با استفاده از قوس به اجرا در امده است.

در زیر اتاق های ضلع جنوبی حیاط درونی اب انبار قرار داشته که اکنون تبدیل به انباری شده است .ظاهرا در دوره پهلوی در بنا دخل و تصرفاتی انجام گرفته و در ضلع شمالی حیاط بیرونی اتاق هایی به بنا اضافه شده است.تنها عنصر تزئینی در این بنا اجرکاری خفته و راسته در نمای جنوبی بنا و نقوش کنده کاری شده در پایه ستون و تزئینات سرستون به کار رفته در ایوان اتاق های ضلع جنوبی حیاط درونی می باشد .متاسفانه به دلیل عدم مراقبت و عوامل طبیعی بخش زیادی از بنا تخریب شده اما قسمت های باقیمانده بنا و سایر مشخصات ان تا حد زیادی به خانه مقدس زاده شبیه است بر این اساس به نظر می رسد این بنا مربوط به اواخر دوره قاجار و در زمان نزدیکی به خانه مقدس زاده باشد که بعدها در دوره پهلوی دخل و تصرف هایی در ان صورت گرفته است.