شاهسون بغدادی در دوران مشروطه

رویداد بادگیر و ارتقای درجه موروثی فیض اله خان از سلطانی به یاوری

تاریخ ایل شاهسون بغدادی

 

سواران شاهسون به فرماندهی سرکرده علی اکبر خان منصور نظام بزرگ با درجه سرتیپی از سال ۱۳۰۵ تا ۱۳۱۸ هجری قمری چندین بار مامور شیراز شدند .روزی سرکرده جهت دریافت جیره و مواجب سوارها به حاکم شیراز مراجعه می کند حاکم با ناراحتی از خالی بودن صندوق دولتی و غارت اموال و کاروان های دولتی و شخصی در منطقه ای به نام بادگیر می نالد ،در نهایت با تندی به منصور نظام می گوید :سرتیپ جیره در بادگیر است بروید و بگیرید .منصور نظام می گوید: حکمش را بدهید تا اقدام شود. حکم صادر و به منصور نظام ابلاغ می شود .

منصور نظام به مقر باز می گردد و فیض اله خان را احضار و ماجرا را بازگو می کند ،به فیض اله خان دستور می دهد که هر چند تن نیاز است همراه خود ببرد و قضیه بادگیر را فیصله دهد او چهل سوار زبده شاهسون بغدادی را بر می گزیند و به طرف بادگیرر حرکت می کند .

پس از چند روز هنگام غروب به روستایی پیش از بادگیرر می رسند .سراغ کدخدا رفته و مشغول استراحت می شوند .او محرمانه به سواران سفارش می کند که همگی بگویند شب را در همین روستا خواهیم ماند ولی دو تا سه ساعت استراحت کنید و به اسبان اب و علوفه داده و اماده باشید.سواران نیز دستورها را مو به مو اجرا می کنند و دو ساعت از شب رفته فیض اله خان دستور حرکت می دهد.او بر اساس اطلاعات و تجربه حدس می زند که ستون پنجم دشمن یا نیروی جاسوس اشرار بادگیر در این روستا مستقر می باشند و هرگونه تحرک نظامی یا تجاری را شبانه به بادگیر خبر می دهند،با این ترفند اشرار برای فردا بعدازظهر اماده چپاول می شوند ،پس باید فرصت را از ان ها گرفت و غافلگیرشان کرد.

همه این حدس و گمان ها درست بود سپیده صبح که نیروهای شاهسون بغدادی به نزدیکی های روستای بادگیر می رسند ،اشرار غافلگیر شده و سوار بر اسب ها تاخت می نمایند تا خود را به سنگر کوه بادگیر غیر قابل نفوذ رسانند .سواران شاهسون نیز در پی انان تاخت می کنند .فیض اله خان سلطان با اسب معروفش کرند به تاخت در تعقیب اشرار می رود . او یکی از بهترین و بزرگترین سواران شاهسون و اسبش نیز بسیار معروف بود .پیش از رسیدن اشرار به سنگر کوه بادگیر او با اسبش به ان ها می رسد و در حال قیقاج با چهار تیر ،چهار نفر را نقش زمین می نماید ،باقی اشرار از سرعت عمل و شجاعت فیض اله خان و سواران شاهسون یکه خورده و تسلیم می شوند .کشته شدگان ،پسران سر دسته اشرار ،سواران چابکی بودند که می خواستند خود را بالای کوه به سنگرها رسانند تا با تسلط دید و پوشش حفاظتی که کوه به انها می داد سواران شاهسون را تک تک از بین ببرند .

جنگ به پایان می رسد و سواران شاهسون با دستگیری اشرار و کشف و ضبط اموال و اشیای غارت شده به شیراز باز می گردند .به مناسبت این پیروزی حاکم شیراز بی درنگ برای فیض اله خان سلطان درخواست درجه یاوری می نماید و وی را به ان مقام ارتقا می دهد و درجه سلطانی را به برادرش عزیز اله خان اعطا می کند تا از مزایای قانونی ان برخوردار گردد.

حاکم ،فیض اله خان را مورد تقدیر و تشویق خاص قرار داده او و سوارانش را به جهت این فتح بسیار می نوازد .

این رویداد پیش از سال ۱۳۱۳ هجری قمری رخ داده است.

در دومین ماموریت به شیراز سواران شاهسون به سرکردگی منصور نظام تا چند ماه پس از ترور ناصرالدین شاه مشغول انجام وظیفه بودند . ان سال از شیراز به منطقه خود و ایل باز می گردند و به ییلاق ایل در خرقان می روند .

(محل استقرار منصور نظام در ییلاق روستای اب باریک همدان بوده است).

یاداوری می شود ناصرالدین شاه قاجار روز جمعه دوازدهم اردیبهشت سال ۱۲۷۵ هجری شمسی (هفدهم ذیقعده ۱۳۱۳ هجری قمری) در استانه مراسم پنجاهمین سال تاجگذاری ،به دست میرزا رضا کرمانی در حرم شاه عبدالعظیم شهر ری ترور شد.