فتنه رجبعلی لر در نراق و سرکوبی او به دست شاهسون ها

تاریخ ایل شاهسون بغدادی

شاهسون بغدادی در دوران مشروطه

 

رجبعلی لر که یکی از افراد طایفه های بختیاری بود در اطراف گلپایگان و خمین و نراق دست به قتل و غارت و شرارت می زد .او و افرادش در یک شب در نراق به هفتاد دختر تجاوز به عنف می نمایند .یکی از انها دختر رئیس تلگرافخانه تهران که خانه اش در نراق بود توسط خود رجبعلی مورد تجاوز قرار گرفت .این جانی و گروهش که نزدیک به پانصد سوار مسلح بودند از این جنایت ها بسیار انجام می دادند .رژیمان چهارم قم برای جنگ با وی مامور می شود .این رژیمان با حدود سه هزار ژاندارم از او شکست خورده و عقب نشینی می کنند و در دلیجان به محاصره می افتند .ماه های پایانی سال ۱۳۳۷ یا ابتدایی ۱۳۳۸ هجری قمری از نخست وزیر وقت تلگرافی به حاج سالار بدین مضمون می رسد:

کمک از حاج سالار شجاع برای سرکوبی رجبعلی لر

حاج سالار شجاع رئیس محترم ایل شاهسون :

در این وقت که ژاندارمری رژیمان چهار در نراق شکست خورده و تعدادی از انان اسیر گردیده اند و بقیه در دلیجان به محاصره افتاده اند اگر فورا به انان کمک نرسد تسلیم می شوند ،از این جهت خواهشمند است در این مورد فورا اقدام نموده و هر انچه که می توانید در این راه انجام دهید .

((نخست وزیر))

حاج سالار شجاع با کمک گرفتن از فتح اله منصور نظام ،ابراهیم خان صمصام نظام و سایر بزرگان چهارصد نفر را فراهم و به دلیجان اعزام می دارد .عزت اله خان ضرغام نظام ،یداله خان شجاع نظام ،علی اکبر خان فتح السلطان ،عزت اله خان یاور ،ناصر خان ،حاج بهرامعلی خان و برادرانش و… از بزرگانی بودند که در این لشکر کشی حضور داشتند .رجبعلی لر از امدن قوای شاهسون بغدادی اگاه و محاصره دلیجان را رها کرده و در روستای وزنه و فیله خوص جزو گلپایگان مستقر می گردد .نیروهای شاهسون نیمه شب به محل استقرار رجبعلی لر رسیده و سنگربندی نمودند ،از صبح سپید ،جنگ شروع و دو ساعت مانده به غروب رجبعلی لر شکست خورده و متواری می گردد. در این نبرد اسماعیل علی عرب که مردی بسیار رشید بود و حسین دوگر و علی چلبلو از افراد فتح السلطان شهید می شوند . محمد علی خان معروف به مَمَخان در ان روز رشادت بسیاری به خرج می دهد و فاتح اصلی سنگرهای رجبعلی لر محسوب می گردد.پس از این رویداد ژاندارمری اعلام نمود که حاضر است چهارصد سوار شاهسون را با درجه های گروهبانی ،استواری و بزرگان و محمد علی خان را با درجه افسری به خدمت بپذیرد ولی کسی نمی پذیرد.

در رویداد رجبعلی لر ،او پس از تحمل یکصد و پنجاه کشته و هشتاد اسیر و زخمی ،همراه بقیه متواری می گردد ،که چند روز بعد در یکی از روستاها وی را که تنها بود دستگیر و تحویل ژاندارمری می نمایند. در روز جنگ برادر رجبعلی لر کشته و پسرش اسیر می شود .سواران شاهسون بغدادی پس از سرکوبی و دفع فتنه رجبعلی لر ،اشرار و اموال تاراج شده را تحویل رژیمان چهار ژاندارمری قم داده و سخاوتمندانه به محل خود بازمی گردند وگفتنی است در تاریخ هیجده ساله اذربایجان : بازمانده تاریخ مشروطه ایران،صفحه ۸۰۵ فتح این رویداد به نام شکست خوردگان ثبت شده و از فاتحان اصلی نامی برده نشده است!

در همان ماه های نخست کابینه وثوق الدوله ،رجبعلی لر با دسته خود که نزدیک به پانصد تن می بودند به نطنز تاخته ان جا را تاراج کردند و به مردان و زنان ازار بسیار رسانیدند .تاراج دیدگان به قم امده با تلگراف از تهران دادخواستند .وثوق الدوله که می خواست انان را براندازد این را فرصت دانسته یک دسته ژاندارم با توپ بر سر راهزنان فرستاد .چراغعلی خان نیز که همیشه هواداری از دولت نموده با دسته خود به انان پیوست ،و این نیرو دزدان را دنبال کردند و زد و خورد نمودند و انان را بشکستند .بسیاری از ایشان کشته و شصت تن دیگر دستگیر گردید . خود رجبعلی با کسانی که گریخته جان بدر برد.

از دستگیران چند تن را در گلپایگان به دار زدند تا مایه دلسردی {؟دلگرمی} ستمدیدگان باشد و دیگران را با خود به تهران اوردند . از اینان نیز چهار تن را که از پیشروان می بودند در باغ شاه به دار اویختند و دیگران را به زندان سپردند.