اسد خان نصیر نظام ایل بیگی بخش لک ایل

شاهسون بغدادی در دوران مشروطه

تاریخ ایل شاهسون بغدادی

 

 

پسر سوم عباسقلی خان ایل بیگی و مادرش بانویی کُرد به نام مخدوزا بود .اسد خان یک خواهر تنی و چهار خواهر ناتنی داشت .جانجان خانم خواهر تنی وی همسر فتحعلی خان سرتیپ ،مادر علی اکبر خان منصور نظام بزرگ بود ،یعنی اسد خان هم دایی منصور نظام و هم عموزاده او به شمار می امد .

سال ۱۳۰۳ هجری قمری پس از درگذشت عباسقلی خان ایل بیگی ،امید علی خان سرکرده بنا به صلاح دید ، پسر برادرش علی اکبر خان منصور نظام بزرگ ،اسد خان را به عنوان جانشین پدر معرفی کرد ،پس از کسب تاییدیه ریش سفیدان ایل ،حکم ایل بیگی بخش لک ایل شاهسون بغدادی را به نام اسد خان نصیر نظام پنجاه و هفت ساله پسر سوم عباسقلی خان صادر و ابلاغ نمود.

اسد خان در جوانی ،دلاور،رشید،جسور و جاه طلب بود .اسد خان به خاطر شجاعت های قبلی و همراهی با سواران ایل شاهسون بغدادی در معیت فتحعلی خان سرتیپ و پسرش شیخعلی خان پسر خواهرش به نام نصیر نظام نیز ملقب بود .اسد خان مردی جاه طلب بود . او پس از تحکیم قدرتش در منصب ایل بیگی سعی داشت قدرت سرکردگی را تضعیف کند و همواره با پسران خواهرش ناسازگاری داشت و با انان همکاری لازم را نمی نمود .او از راه های گوناگون سعی میکرد از قدرت منصور نظام بزرگ پسر خواهرش بکاهد و خود کسب قدرت نماید .از جمله اموری که در زمان اسد خان و توسط وی انجام شد می توان به رویدادهای زیر اشاره نمود :

_ ایستادگی در برابر عوامل شاهزاده کامران میرزا در جهت تصاحب به زور املاک منصور نظام بزرگ که منجر به زندانی شدن وی و چند تن از ریش سفیدان ایل شد .با تحصن شیرزنان شاهسون در مجلس شورای ملی ،ازادی او و ریش سفیدان دیگر و همچنین نجات چند روستا از جمله صالح اباد قمیش محقق شد.

_ رهبری تحصن ریش سفیدان شاهسون در مجلس شورای ملی جهت خروج سواران شاهسون از نیروی قزاق.

_ مبارزه با افراد سرکش زمان خود به ویژه کسانی که قصد تعرض به املاک شاهسون ها را داشتند .در یکی از همین مبارزه ها به سرکردگی فردی به نام بیوک خان ،تک تیرانداز گروه ،حبیب اله خان پسر بزرگ اسد خان را در بیست سالگی هدف گلوله قرار داد و کشت .اسد خان سوگند خورد تا انتقام پسرش را نگیرد از مبارزه بازنایستد و چکمه از پای در نیاورد .با پیگیری بسیار قاتل پسرش را محکوم به اعدام و حکم را اجرا نمود و ادامه همین اختلاف با گروه بیوک خان و ریش سفیدان ایل است که پس از سی سال منجر به خلع پسر بزرگش ابراهیم خان صمصام نظام از ایل بیگی و نصب پسر دیگرش عباداله خان حاج سالار شجاع به ان منصب می گردد .

_دامن زدن به اختلاف های داخلی دو تیره منشعب از قرابکلو به نام تیره حسن خانلوها و حاجیلوها که عموزاده هستند .اسد خان در زمان سرکردگی منصور نظام کوچک برای نخستین بار دامنه این اختلاف را به درگیری مسلحانه کشاند که تلفاتی نداشت .اسد خان به تیره حسن خانلوها در مورد گرفتن مالیات دولت سخت گیری می کرد و این اتفاق بیشتر در مواقعی رخ می داد که سرکرده ایل در ماموریت بود .

_اسد خان در تضعیف قدرت منصور نظام بزرگ ،از جمله فروش دودانگ از دِه حکان به الله وردی خان بیگدلی و دریافت محصول یونجه سبز ان بابت بهای ملک برای وارد کردن زیان به او ،کوشش نمود .شاید به خاطر همین کارهای اسد خان بود که علی اکبر خان منصور نظام بزرگ در سال ۱۳۱۹ هجری قمری پس از بازگشت ماموریت شیراز،از اسد خان می خواهد که ایل بیگی را به ابراهیم خان صمصام نظام واگذار نماید و خود را کنار بکشد .اسد خان می گوید: من درامدی غیر از مواجب ایل بیگی نداشته و خانواده بزرگی دارم .منصور نظام می گوید: تو کاری نداشته باش ایل بیگی را واگذار کن ،به کدخدایان دستور می دهم که مواجب تو را همچون سابق بپردازند.

به این ترتیب ایل بیگی از اسد خان به ابراهیم خان صمصام نظام پسر اسد خان واگذار می گردد .از قرار معلوم منصور نظام با عباداله خان حاج سالار شجاع پسر بزرگ اسد خان از فاطمه خانم ،پس از کشته شدن حبیب اله خان ،سر سازگاری نداشت . منصور نظام ایل بیگی را بعد ار اسد خان به پسر عمه خود صمصام نظام ،تنها پسر پری خانم می دهد که در زمان حیات اسد خان این سمت انتقال داده شود تا خیالش از اختلاف بین برادران اسوده باشد .از سوی دیگر منصور نظام با برادر عباداله خان حاج سالار شجاع ،عزت اله خان ضرغام نظام بسیار سازگاری داشت و او در نزدش بسیار عزیر بود .صمصام نظام ،حاج سالار ،ضرغام نظام ،شجاع نظام و برادران دیگر ،پسران دایی منصور نظام بودند .

سال ۱۳۳۶ هجری قمری ،اسد خان نصیر نظام در سن نود سالگی درگذشت و در قم کنار بارگاه حضرت معصومه(س) ،طاق نمای فتحعلی خان سرتیپ مسجد بالا سر ،به خاک سپرده شد.