ایل شاهسون و طایفه مغانلو

نگاهی گذرا به پیشینه تاریخی ایل شاهسون و طایفه مغانلو

شاهسون ها جزء ایلات و طوایف عشایری ترك تبار و ترك زبان ایران هستند از نظر پیشینه تاریخی ، نیاكان این گروه عشایری به اسم تركمنان “غز ” یا ” اغوز ” از اواخر قرن سوم هجری از مرزهای شمال شرقی ایران وارد سرزمین خراسان بزرگ شده و از سلطان محمود غزنوی اجازه استقرار در آن نواحی را یافتند . پس از مرگ سلطان محمود و طی دوران جنگ بین سپاه مسعود غزنوی و سلجوقیان ، تركان غز جانب سلجوقیان را گرفته و با شكست مسعود ، تركمن های غز به همراه سپاهیان پیروز سلجوقی وارد سرزمین ایران شده و در مناطقی از شمال شرق تا شمال غرب ایران و بخصوص در آذربایجانشرقی و دشت مغان ، نواحی وسیعی از آسیای صغیر ( تركیه امروزی ) ، قسمتهایی از شام (سوریه كنونی ) و شمال عراق پراكنده شده و عمدتاً به شیوه چادر نشینی گذران زندگی می كردند . از دوره صفویه تا قرن معاصر ، طوایفی از عشایر ترك زبان شاهسون در منطقه وسیعی از ایران پراكنده بوده اند . از میان مجموعه ایلات و طوایف ترك زبان مورد اشاره در دوره معاصر لفظ ایل شاهسون (ائل سون) فقط به آن تعداد از طوایف اطلاق می شود كه قلمرو و استقرار ییلاقی و قشلاقی آنها عمدتاً در استانهای اردبیل و آذربایجانشرقی قراردارد و تعدادی از طوایف شاهسون مستقر در منطقه قره داغ استان آذربایجانشرقی ” ایل ارسباران ” نیز اطلاق می شود . از میان ایلات و طوایف مستقل استان اردبیل ایل شاهسون بزرگترین ایل استان و نیز سومین ایل بزرگ کشور می باشد . این ایل از ۴۳ طایفه ، ۲۴۱ تیره و ۱۵۲۷ اوبه تشکیل شده است .طایفه مغانلو یکی از بزرگترین طوایف ایل شاهسون می باشد این طایفه از ۲۰ تیره به نامهای : جلیل لو ، بجروان لو ، گویجه لر، گونشلی ، رضابیگلو ، شیرعلی لو ، حاج لطف اله ، الجه لر ، حاج علی لو ، علیقلو ، موزیک لر ، رضاقلی لو ، بیگلر(قنبرلو) ، طوماغانلو ، خرده پای ، صوفیلر ، قره ولی لو ، دلی لر ، قره لر ، ملک لر تشکیل و هم اکنون درسه شهرستان مغان (پارس آباد ، بیله سوار ، گرمی ) وشهرستانهای اردبیل ، کرج ، تهران ، تبریز و دیگر نقاط ایران سکونت دارند . ساکنین قشلاقات مغان اغلب به شغل دامداری مشغولند که به روش سنتی انجام می پذیرد . کوچهای عشایری یکی از مهمترین دغدغه های ایل شاهسون است . عشایر طایفه مغانلو همانند سایر طوایف مسیر قشلاق وییلاق را طی کرده و دردامنه های سبلان جای میگیرند .

بعضی از طوایف ایل شاهسون بسیار بزرگ هستند واین بزرگی طایفه باعث بوجود آمدن تیره ها شده است .در پاره ای موارد تیره ها نیز بزرگ شده خود به چند زیر تیره تقسیم یافته که از آن میان میتوان به طایفه مغانلو اشاره کرد. این طایفه همان طوری که دربالا اشاره شده خوداز ۲۰ تیره تشکیل یافته است . بعضی از تیره ها بعلت بالارفتن جمعیت بناچار به چند زیر تیره تبدیل شده که بعنوان مثال تیره خیرداپای خود از سه زیرتیره تشکیل یافته وهر زیرتیره نیز به تعدادی گروه ها که امروزه بوسیله شهرت خانوار شناخته می شود تقسیم شده است . بعنوان مثال من آذرتاش هستم .آذرتاش گروهی از گروه های تشکیل دهنده زیر تیره قوشدان می باشد وقوشدان یکی از زیر تیره های تیره خیرداپای از طایفه مغانلوست .

ایل شاهسون » »» طایفه مغانلو » »» تیره خیرداپای » »» زیرتیره قوشدان » »» آذرتاش

شما میتوانید برای اطلاع از تقسیمات طایفه ای خود به گنجینه های عظیم وبا ارزشی بنام ریش سفید یا بزرگ خانواده رفته از اطلاعات با ارزش آنان بهره بگیرید .

با تشکر :رمضان آذرتاش مغانلو