تيليم خان

زندگینامه تیلیم خان

شاعر تواناي ترکي سرا, شاعر ايران و آذربايجان مي باشد که در سالهاي ۱۲۰۹- ۱۱۳۶هـ . ش., ( ۱۲۴۶-۱۱۷۳ هـ . ق.) و (۱۸۳۱-۱۷۵۸ م .) مي زيسته است. محل تولد وي روستاي «مرغئي» (مراغه) از منطقه مزلقان چاي ساوه مي باشد. اين روستا در تقسيمات فعلي کشوري جزء بخش نوبران شهرستان ساوه است.
نام پدر تيليم خان «تيمورخان» و نام پدر بزرگش «قاراخان» مي باشد. پسرانش به نامهاي «ابوالقاسم بگ»، «غلامحسين بگ» و «شکرالله بگ» بوده اند. نام يکي از دخترانش «زرافشان» و نام دختر ديگرش مشخص نيست. همسرش” «مختومه خانم», خواهر کوچکتر «مهري خانم» دختر حاجي محمّدرضاخان بوده است. گفته مي شود تيليم خان دل در گرو عشق مهري داشته ولي مهري با شخصي به نام «صفي الله خان» که از مقامات بلندپايه نظامي آن دوره بوده ازدواج کرده و به شيراز مي رود. تيليم خان نيز به شيراز رفته و در آنجا به شغل نجاري و منبت کاري مشغول مي شود و بعد از مدّتي به ديار خود بر مي گردد و با مختومه خانم ازدواج مي کند.
شيراز منه زيندان اوْلور
گئدن گلين, گئدن گلين
کلمه تيليم که در کتاب ارزشمند «ديوان لغات التّرک» محمود کاشغري آمده از کلمه هاي اصيل ترکي و به معني زياد، تمام، کامل، هميشه، دائم، باپايه و اساس و ابدي مي باشد. (ديوان الغات التّرک جلد ۱ صفحه ۵۱۴-۳۹۷)
تيليم خان در سن ۷۰ الي ۷۵ سالگي در روستان مرغئي وفات نموده و قبر وي در قبرستان همان روستا واقع است